مبانی تصویری در آثار شیخ اشراق

پایان نامه
چکیده

چکیده متون وآثار بزرگان ایران حاوی نمادها و رمز و رازهایی است که غالبا برای نسل جوان باید رمز گشایی شود تا آثار تربیتی که مد نظر آن بزرگان بوده است به منصه ظهور برسد. شهاب الدین سهروردی ملقب به شیخ اشراق ستاره ای پر فروغ در آسمان حکیمان و فلاسفه ی ایران زمین است. پرسش این است که آیا می توان آثار حکمی و پر رمز شیخ اشراق را به گونه ی هنری و تصویری رمز گشایی نمود تا در قالب هنر ایرانی نسبت میان حکمت و هنر شفاف تر شود. این رساله، با این ایده که آثار شیخ اشراق رویکردی تصویری و نمایدین دارند، و می توان از این آثار تمثیلی و اشراقی، مبانی تصویری استخراج نمود، تنظیم گردیده است. در فصل اول به زندگی نامه و معرفی آثار و سرچشمه های حکمت اشراق و همچنین، آراء و فلسفه شیخ اشراق در باب مراتب عالم شامل عالم انوار مجرده و عالم مثال و عالم اجسام و نفوس، می پردازد. در فصل دوم به رمز و مبانی آن و چگونگی پیدایش زبان رمزی اشاره می کند و یک سری داستان های رمزی از شیخ اشراق و دیگران مطرح می شود. سپس تعدادی نمادهای تصویری که در این داستان های رمزی و در آثار نگارگری ایران آمده است، معرفی می شود. در بخش سوم: ابتدا رویکرد تصویری در آثار شیخ اشراق بررسی شده، سپس قسمت هایی از داستان های شیخ اشراق آورده شده و بحث می شود که چگونه می توان فرم تصویری از آن استخراج کرد. سپس به مبانی هنر اسلامی، و بالاخص هنر نگارگری به عنوان یک شاخه مهم از هنر سنتی، پرداخته شده و نسبت نور و رنگ در نگارگری ایرانی و ادبیات عرفانی مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. در بخش چهارم، تصاویری برگرفته از آراء سهروردی ارائه می گردد.

منابع مشابه

مبانی اندیشۀ سیاسی شیخ اشراق

با وجود آنکه شیخ اشراق به معنای رایج کلمه، فیلسوف سیاسی نیست؛ در عین حال به دلیل اهتمام جدی‌اش نسبت به تعریف و تبیین جایگاه حکیم متأله در رأس هرم ریاست تامه دینی و دنیایی و نیز بواسطه ماجرای تراژیک تکفیر و قتلش (که شائبه سیاسی بودن فعالیت‌های وی را تقویت نموده است) مورد توجه پژوهندگان حوزۀ اندیشه‌های سیاسی واقع شده است. شیخ اشراق از اندیشه‌های حکمی فهلویون و حکمای پارس و نیز حکمت اشراقی افلاطون...

متن کامل

بررسی قابلیت‌های تصویری آثار رمزی شیخ اشراق سهروردی با رویکرد به داستان آواز پر جبرئیل

جبرئیل در قرآن کریم رساننده وحی الهی به پیامبر اکرم است و مقام فرشته پیام‌رسان را دارد. با توجه به نقش جبرئیل و فرازهایی از سوره نور در قرآن کریم سهروردی عارف و فیلسوف مسلمان قرن پنجم در داستانی تحت عنوان آواز پر جبرئیل همه کائنات را زاییده پر چپ و راست و سیاه سفید جبرئیل معرفی می‌نماید و با دیدگاه رمزی به تصویر‌سازی ذهنی و مکتوب این مضمون پرداخته است. قابلیت تصویری یک اثر به میزان و ظرفیت یک ...

متن کامل

مبانی اندیشۀ سیاسی شیخ اشراق

با وجود آنکه شیخ اشراق به معنای رایج کلمه، فیلسوف سیاسی نیست؛ در عین حال به دلیل اهتمام جدی اش نسبت به تعریف و تبیین جایگاه حکیم متأله در رأس هرم ریاست تامه دینی و دنیایی و نیز بواسطه ماجرای تراژیک تکفیر و قتلش (که شائبه سیاسی بودن فعالیت های وی را تقویت نموده است) مورد توجه پژوهندگان حوزۀ اندیشه های سیاسی واقع شده است. شیخ اشراق از اندیشه های حکمی فهلویون و حکمای پارس و نیز حکمت اشراقی افلاطون...

متن کامل

ره گیری دلایل اصالت وجود در آثار شیخ اشراق

به شیخ اشراق نسبت داده شده که طرفدار اصالت ماهیت است، نسبتی که بزرگانی از فلاسفه، نظیر ملاصدرا، علامه طباطبایی و… به آن به دیده‌ی تردید نگریسته‌اند. این مقاله بر آن است تا با ره‌گیری دلایل اصالت وجود در آثار شیخ اشراق، تا حدودی به طرف دیگر این انتساب (اصالت­الوجود) اطمینان بخشد. در این راستا پس از ارائه‌ی معانی وجود، ماهیت و اصالت، ده دلیل از دلایل طرفداران اصالت وجود مطرح و تلاش شده است بن‌ما...

متن کامل

بررسی قابلیت های تصویری آثار رمزی شیخ اشراق سهروردی با رویکرد به داستان آواز پر جبرئیل

جبرئیل در قرآن کریم رساننده وحی الهی به پیامبر اکرم است و مقام فرشته پیام رسان را دارد. با توجه به نقش جبرئیل و فرازهایی از سوره نور در قرآن کریم سهروردی عارف و فیلسوف مسلمان قرن پنجم در داستانی تحت عنوان آواز پر جبرئیل همه کائنات را زاییده پر چپ و راست و سیاه سفید جبرئیل معرفی می نماید و با دیدگاه رمزی به تصویر سازی ذهنی و مکتوب این مضمون پرداخته است. قابلیت تصویری یک اثر به میزان و ظرفیت یک ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023